Kuruma Sendromu kuşun bünyesini hızla düşüren, etini, kasını eritip göğsünü bir bıçak sırtı gibi kurutan ve nihayet kuşu öldüren bir sendrom. Kurumaya neden olan MEGABACTERY ASLEN BİR BAKTERİ DEĞİLDİR. Fungus türevi bir iç mantardır. Seneler önce ilk mikroskobik incelemelerde bakteri zannedilmiş ve diğer bakterilerden iri olduğu için adına megabactery denilmiştir. Dolayısı ile aslen bakteri olmadığı için hiçbir antibakteriyel tedavi etkin olamaz. Antibiyotik vermek aksine zaten bünyesi düşmüş olan kuşcağızı yormaktan başka hiçbir işe yaramayacaktır.
Kuruma yeni yakalanan kuşlarda stres nedeni ile daha çok görülmekle birlikte kafese alışkın kuşlarda da bilhassa strese giren kuşun bünyesindeki düşme nedeni ile vukuu bulur. İki tipi olan fungal bir illettir. Akut ve kronik kuruma. Akut olanda kuş birden kabarmaya ve kanat altı yapmaya başlar, bir iki gün içerisinde ölür. Kronik formunda ise kuş sahibi farketmeksizin günden güne erir, göğsünde et kalmaz. Besinlerden yararlanamayan vücudu son olarak kasları da besin olarak kullanır. Kronik formda bu zayıflama, kuş son ana kadar tepkisel hormon salgıları nedeni ile neşesini korumaya çalıştığı ve tüyleri nedeni ile farkedilmez. Kuş nihayetinde hazin bir şekilde ölür. Ölüsü ele alındığında göğsünün bıçak sırtı gibi yalnızca bir deri bir kemik kalmış olduğu farkedilir. Kuş son anlarında ızdırabını gizleyemez, vücut ısısını dengeleyemediği, kendisini sıcak tutacak izotik enerjisini tükettiği için üşür ve bu nedenle kabarır. Bir süre sonra kanat altı da yapmaya başlar.
Hasta olan kuşa yapılacak ilk işlem kuşu içerisine 25W bir soft ampul sarkıtılmış ve etrafı streçle çevrilmiş bir hasta kafesine almaktır. Kafesi sardığınızda Streçi hava sıcaklığına göre yaklaşık bir kafes kapısı ölçüsünde yalnız tek tarafından yırtarak açınız. Genel olarak verdiğim bu tarif yazın ya da kışın bulunan ortamın sıcaklığı vb. değişkenlerden dolayı değişecektir. Ancak baz alacağınız değer hasta kafesinin ısısı, kuşu tığ gibi yapacak ve gagasını hafif aralayacak sıcaklıkta olmalıdır. Kuş sıcaktan kafesin tabanına serilecek kadar havasız ve sıcak olmamalıdır. Hasta kafesinde tasarruflu ampul kullanmayınız; çünkü tasarruflu ampuller ısı vermeyecektir. Mümkünse soft mum ampul kullanılmalıdır ki, hem ısı vermesi bakımından hem de üzeri beyaz olup teli kuşun gözünü almayacağından tercih nedenidir. Kuşu bu şekilde hazırladığınız kafese alınca suluk takacağınız kısımdaki streci hafif yırtıp suluğu ampulden mümkün olan en uzak mesafeye takmalısınız. Kuruma sendromu fungal bir hastalık olduğu için ornisid içeren antifungal solisyonlar ile tedavi edilmelidir.
Sohbetimizde önerebileceğim biteral 250 mg tablet kullanmanızdır. Eczanelerde bulunan beşeri bir antifungaldır. Seneler önce internette paylaşmış olduğum konuyla ilgili makalem biterali yaygınlaştırsa da, iznim olmadan alınıp yarım yamalak kopyalanan ve alelade her yerde dolaşan biteral kullanımı yazım maalesef hep değiştirilmiştir. Gerçek kullanımı 250 mg olan tek bir tablet 6 eşit parçaya bölünür, her gün tek parçası normal ölçüde bir sulukta sıcak su kullanmadan eritilip karıştırılmak suretiyle kuşa verilir. Kuşun durumu ilerlemiş ise biteral hap bir kaşık yardımı ile başka bir kaşığa kazınarak yalnızca tek bir aspura tohumu ölçüsünde toz haline getirilir. Üzerine bir kaç damla klorsuz su damlatılıp, damlalığa çekilerek kuşa içirilir. Bu işlem yapılsa da yapılmasa da altıda bir hap hergün suyuna uygulanır. Bu tedavi 8 gün kadar uygulanır. Tedavinin doğru yapılması kuşu bir iki gün içerisinde canlandıracaktır; ancak sakın kuş düzeldi diye uygulamayı yarım bırakmayınız. Her halükarda floradaki maya tamamen yok edilmeden tedaviyi kesmiş olursunuz ki; daha sonra yeniden uygulasanız da biteralin etken maddesi olan ornicide bağışıklık kazanan fungus daha kuvvetli bir şekilde kuşu düşürür. Sekiz gün boyunca hergün yeniden verilen biteral uygulamasından sonra kesinlikle DYZM-E 256 uygulamalısınız. Daha sonra birkaç gün supervit ya da poliford tarzı bir vitamin vermeniz ile tedavi sonlanır.
Bu Makale Orkun Gören tarafından yazılmıştır
