Evcil ortamlarda keklik besleme üretme yöntemleri,
Dünyada ve yurdumuzda üç nedenle keklik yetiştirilmektedir.
1-Kekliğe karşı duyulan sevgiden hobi amaçlı beslenmektedir
2-Yurdumuzda tüketimi azda olsa eti içindir
3-Çiftliklerde büyük miktarlarda yetiştirip doğaya veya avlaklara salınması yada canlı satışı içindir
Bugün bir çok av kuşları çiftlik veya evlerimizde besleyip üretme imkanı vardır sülün,bıldırcın ,keklik bunlara örnek sayılabilir.
Kınalı keklik de bunlardan biridir bu güzel hayvanı besleyip üretmek hem hayvanı daha iyi tanımamıza sebep olur
hem de büyük miktarlarda üreten çiftlikler sayesinde doğaya salınarak keklik varlığını korunmaktadır
Yurdumuzda geçmişte yaygın olarak bulunan kınalı keklik bugün ise zirai ilaçlama,gübreleme ve bilinçsizce yapılan avlanmalarla bu hayvanın sayısını yurdumuzda son derece azaltmıştır.
Milli parklar av-yaban hayatı müdürlüğü ve bazı dernekler çiftlerden ve keklik yetiştiricilerinden alınıp doğaya keklik
salması ile azalan keklik sayısını dengeleme çalışmaları vardır. Doğaya salınma işlemi ve doğaya salınacak keklik yetiştirilmesi belli kurallar içinde olmaktadır.
Ben 1994 senesinden bu yana keklik üretimi ile ilgilenmekteyim.bu konuda edindiğim bilgi ve tecrübeleri hayvan severlere aktarmak istedim. Kınalı keklik evlerimizde salma veya kafeste beslenebilir.Örnek olarak 1 m. Uzunluk 80 cm genişlik ve 50 cm yüksekliğinde bir kafeste 5 adet keklik besleyebilirsiniz. Burada dikkat edilecek nokta kafesin üç tarafının kapalı olmasıdır. Kafesin rüzgarda ve direk güneş ışığı altında kalmaması kalmaması gerekir. Kafesin taban kısmının tel veya ızgara olması tercih edilir. Bu şekilde hayvanın dışkısı ile teması kesilerek hastalık riskini en aza indirebilirsiniz.
Doğada keklikler çiftler halinde yaşamalarına rağmen evcil ortamlarda 3dişi 1 erkek veya 4dişi 1 erkek olarak guruplar halinde üretimler yapılmakta ve üretim başarılı olmaktadır. Yukarıda belirtilen keklik kafesleri aynı zamanda üretim kafesi olarak kullanabilirsiniz. Salmalarda ise ölçülere göre 8 dişi 2 erkek veya 16 dişi 4 erkek v.b sayılarda keklik koyabilirsiniz .
Salmalar rüzgar soğuk ve sıcaktan korunmak için kapalı kısım ve bahçe olarak iki bölümden oluşur, bahçe tellerinin göz ebatları 1*1 veya 2*2 olmalıdır.
Dışardan kemirgen veya kuş giremeyeceği şekilde yapılmalıdır kuşlar ve kemirgenler hem hastalık getirir, hem de keklik yumurtaları küçük olduğu için Fareler kolayca yumurtaları taşıyabilirler... Kümes tabanları ise bahçede kum,kapalı kısımda ise betonun üstüne kaba talaş ,kavus (pirinç kabuğu) sap saman tercih edilebilir , ayrıca salmalara hayvanların tünemesi için ağaç tünekler ve bahçelerine kaya konulabilir.
Kafeste veya salmada üretilecek keklikler çiftleşme mevsiminden önce gruplara ayrılmalıdır. Damızlık seçilecek keklikler sağlıklı gaga, tırnak,ve ayakları düzgün kilosu tam olmalıdır(erkek 500gr-600gr dişi ise %10 daha hafiftir) Çiftleşme mevsiminde erkekler yanlarına başka erkek kabul etmezler dövüşürler. Bunun için birden fazla erkekli kafeslerde çiftleşme mevsimi başlamadan önce erkekler konulmalıdır (aralık-ocak ayları) Şubat veya mart aylarında yumurta yapmaya başlarlar.iyi bir bakım ile yumurtlama süresi ağustos ayına kadar uzatılabilir. Kafeste beslenen keklikler salma ve doğadaki kekliklere göre daha çok yumurtladığı görülmüştür.(40 ile 65 adet arası)
Kınalı keklikler üreme dönemlerinde iyi bir diyet uygulamak gerekmektedir. Yumurta yeminin yanında çeşitli yeşillikler (marul,sakız otu.yonca vb.) vermek gerekir. Her ayın belirli günlerinde vitamin takviyesi yapılması hayvanlarda stresi azalttığı ve vücudun vitamin gereksimini karşıladığı görülmüştür.
Keklikler yumurtladıkları zaman yumurta kabukları ince olduğundan yumurtaların kırılmaması için sık toplanmalıdır. Keklikler evlerimizdeki yaşam ortamlarını ve yerini beğendiği zaman nadir de olsa kendileri yumurtaların üzerine yatarak yavru çıkartabilir. Keklik yumurtasının kuluçka süresi 24 gündür. Kuluçka makinesi veya tavuk altında çıkartabilirsiniz . Kuluçka makinesine konacak keklik yumurtaları ısısı 15 derece olan odada 7-10 gün arasında depolanabilir daha fazla depolanması çıkış randımanını düşürmektedir. Kuluçka makinesinin sıcaklık ve rutubet değerleri aşağıdaki gibidir...
Gelişim dönemi sıcaklığı (ilk 21 gün) 37.5 c
Gelişim dönemi rutubeti(ilk 21 gün) %60
Çıkış dönemi sıcaklığı (son 3 gün) 36.5
Çıkış dönemi rutubeti (son 3 gün) %70
Kuluçka makinesinde ısı ve rutubet gibi çevirmede önemlidir keklik yumurtalarını günde en az 6 sefer çevrilmelidir
bazı kuluçka makinelerinde bu işlem otomatik olarak yapılır.
Gelişim döneminin yani 21 günün sonunda yumurtalar lamba ile kontrol edilip bozuk ve dölsüz yumurtalar ayıklanarak çıkış kısmına konur bu dönemde çevirme yapılmaz.
Çıkış kısmında keklik civcivlerinin çıkacağı tabla ,kutu veya sandıkların taban malzemesi önemlidir keklik civcivlerinin ayaklarının kaymayacağı ve yüzeyi pütürlü malzemeler olmalıdır gazete kağıdı naylon gibi malzemeler serilirse kekliklerin ayaklarının açık olarak çıkmasına sebep olur.
Döllü ve iyi depolanmış keklik yumurtalarında kuluçka makinelerinden çıkışta iyi randımanlar alındığı görülmüştür.
Yumurtalarınızı gurk tavuk altında çıkartıyorsanız burada dikkat edilecek nokta tavuğun ufak yapıda olmasıdır (ispenç, cüce cochin,Habeş v.b ) iri yapılı bir tavuk keklik civcivleri çıktığında üzerlerine basarak ezebilir.
Keklik civcivleri ilk çıktıklarında çok ufak ve hareketli olurlar onun için tavuğun altından alıp ayrı bir yerde beslenmesi gerekir
Keklik yavrularının büyütülmesi
Keklik civcivleri bakımı ve büyütülmesi ilgi ve dikkat ister.Civcivler 1 haftalık oluncaya kadar ana makinesi veya kontrplaktan yapılmış çapı 50 cm yüksekliği 45 cm olan çemberde 30 adet keklik yavrusu koyabilirsiniz.
Bunun üzerine ampul asarak gerekli sıcaklığı sağlayabilirsiniz . Keklik yavrularının büyüme dönemindeki sıcaklıklar aşağıda verilmiştir.
Civciv seviyesinde sağlanacak sıcaklıklar aşağıda verilmiştir.
CİVCİV SEVİYESİNDE SAĞLANACAK SICAKLIKLAR C*
Gün (ler) / Hafta Isıtıcarla yapılan sıcaklık Sıcak hava sistemi ile ısıtma
1-2 Günler 31-33 34
3-4 Günler 30-32 32
5-7 Günler 29-32 30-32
2. Hafta 27-30 28-29
3. Hafta 24-28 26-27
4. Hafta 24-26 24-25
5. Hafta 22-23
6. Hafta 21-22
Yavruları ilk bir haftadan sonra kapalı kümeslerde veya büyütme kafeslerinde beslenir .
Kafes sistemi daha sağlıklı olduğu için tercih edilmelidir kafesler tel veya ızgara tabanlı olmalıdır yani keklik yavruları dışkısı ile temas etmemelidir. Büyütme döneminde yerleşim sıklığı önemlidir sıkışık kafeslerde hayvanlar yemden ve sudan yeteri kadar faydalanamazlar iyi bir gözlemle kafesteki keklik sayılarını ayarlamalıyız.
Hayvanlar yemden ve sudan rahat faydalanmaları sağlanmalıdır. Sularının her gün değiştirilmesi yavruların önünde temiz su bulunması gerekir. Suluklar keklik yavrularının içine girip ıslanamayacağı sığ suluklar kullanılmalıdır yemler
ise üretildiği tarihten itibaren 10 günü geçmemiş taze ve iyi depolanmış olması gerekir çünkü bozuk yeme karşı keklik yavruları son derece duyarlıdır yemin yanında sularına katılacak vitamin takviyeleri ile desteklenmelidir keklik yavrularının büyütüldüğü ortam sıcaklığı kadar havalandırmada çok önemlidir hava akımı keklikleri etkilemeyeceği şekilde oda her gün havalandırılmalıdır. Kafes altlıkları 2 günde bir değiştirilmelidir.Keklikler 60-70 gün kafeslerde beslendikten sonra salmalara veya doğaya salınabilir.
Keklik civcivlerinin beslenmesinde kullanılan yemler aşağıda verilmiştir.
0-7 Gün etlik civciv başlangıç yemi
7-14 gün etlik civciv yemi
14-70 gün etlik piliç yemi
71- gün piliç geliştirme ve karma yemler
Yumurtlama dönemi - damızlık yumurta yemi
Yukarıdaki bilgilerin hayvan severlere faydalı olmasını dilerim.
